KRAMP NEDİR?

Günlük hayatta birçok insanın başına gelen kramp (kas spazmı), kasların istemsizce kasılması durumudur. 7’den 70’e herkeste görülebilmektedir. Hareket halindeyken ya da istirahat sırasında sıklıkla gözlenen kas spazmları, istemsiz gerçekleşmeleri ve oldukça ağrılı oldukları için birçok insanın keyfini kaçırır.

Kas spazmı adıyla da bilinen kramplar, kasların kasıldıktan sonra beyne gevşeme sinyalini gönderememeleri sonucunda oluşur. İstemsiz bir şekilde kasılı kalan kasların tekrar gevşemeleri bazen 2-3 saniye, bazen de dakikalarca sürebilir. Dinlenirken veya hareket halindeyken görülebilir. Hareket halindeyken geliştiğinde, bir süre kas kullanılamaz hale geldiği için yapılan aktivitenin kesilmesine sebep olur.

İleri yaşlarda, hamilelerde, ergenlik çağındaki gençlerde ve sporcularda sıklıkla görülür. Yaşın artmasıyla beraber kramp şikayetleri de artar. Birçok farklı tipte kramp görmek mümkündür. Dismenore olarak da adlandırılan adet krampları, kadınların menstrüasyon günlerinde karşılaştıkları, karın bölgesinde oluşan kas spazmlarıdır. Gece krampı adı verilen tür ise gece uykuda, kişi bilinçsizken gerçekleşir. Kişiyi uykusundan uyandıracak kadar kuvvetli ve ağrılı olabilir. Genellikle alt bacak ve ayak kaslarını etkileyen gece krampları, gece boyunca birden fazla kez oluşabilir. Gece kramplarında genel sebep kas yorgunluğudur ancak başka altta yatan başka sebepler de olabilir. 50 yaş üstü bireylerde yorgunluğa ek olarak susuzluk, sinir hastalıkları, diyabet gibi sebepler de gece kramplarına yol açabilir. Hamilelik krampları, genellikle alt bölgelerdeki kasları tutan, anne adaylarının büyük bir kısmında görülen kramplardır. İlk krampın devamında gecikmeli kramplar da meydana gelebilir. Bu durumda ilk krampın etkisinin devam ettiğini anlaşılabilir.

Krampların birden fazla sebebi olabilir. Başlıca kramp nedenleri; kas yorgunluğu, vücudun sıvı ve elektrolit kaybetmesi, vitamin eksikliği, hamilelik, kadınlarda adet dönemi, ilaç kullanımı, hipertiroidi ve hipotiroidi, varis, diyabet, vücudun ani hareketleri olarak sayılabilir. Kasın daha önce yaralanmış olması, hiperventilasyon, alkolizm, beslenme bozuklukları ve yetersiz beslenme, üremi ve böbrek hastalıkları gibi etkenler de kramp oluşumunu tetikleyebilir. Bunların yanı sıra idiopatik yani sebebi belirlenemeyen kas spazmları da gözlemlenebilir.

Krampların kalıcı çözümü için altta yatan sebep belirlenerek ona uygun bir tedavi uygulanmalıdır. Altta yatan nedenler giderildiğinde kas spazmları da genelde son bulur. Kramp şikayetinin hafiflemesi ve geçmesi için bölgeye hafif masajlar yapmak, sıcak kompres uygulayarak bölgenin kan akımını artırmak, uzman bir doktorun da onayı ile kas gevşetici ilaçlar kullanmak faydalı olabilir. Özellikle magnezyum eksikliği de etkili olduğundan maden suyu da tüketebilirsiniz.

Egzersizleriniz sırasında veya sonrasında kas spazmlarınız oluyorsa yeterince ısınmıyor olabilirsiniz. Spora başlamadan önce kaslarınızı daha iyi ısıtmalı, aniden ağır hareketlere başlamamalısınız. Yüzme sırasında kramplar sık görülür ve bu tehlikeli olabilir.
Gün içerisinde aynı pozisyonda fazla durmamaya, fazla ayakta kalmamaya ve kaslarınızı abartılı bir şekilde yormamaya özen göstermelisiniz. Gün sonunda ılık su ile duş alabilir; yatmadan önce esneme hareketleri yapabilirsiniz. Uyku esnasında gece krampları yaşıyorsanız bacaklarınızın ya da dizlerinizin altına bir yükseklik koyabilirsiniz. Uyurken bacaklarınızı sıcak tutmanız da kramp oluşumunu engellemeye yardımcı olabilir.

Kramp sonrası geçmeyen ağrı, kas spazmının şiddetinden kaynaklanabilir. Günlerce geçmeyen ağrılar görülebilir. Geçmeyen, uzun süreli kas spazmlarınız varsa mutlaka bir doktora danışmalısınız.

Sürekli kramp girmesi, damar tıkanıklıklarının, varisin, MS gibi kas hastalıklarının veya kan pıhtılaşma bozukluklarının habercisi olabilir.

Kramp, vitaminlerin vücutta olması gerekenden az olması; D, B1, B5, B6 ve B12 vitaminlerinin eksikliklerinde kendini belli edebilir. Vitamin değerleriniz mutlaka bir uzman tarafından değerlendirilmelidir.

Kramp ağrısına ne iyi gelir? sorusuna cevap ise; kramp giren bölgeye sıcak etkili jel ve kremler iyi gelebilir. Günlük hayatınıza bir egzersiz programı dahil etmeniz; bacaklarınıza sık kramp giriyorsa özellikle bacaklarınıza esneme ve germe hareketleri yapmanız fayda gösterebilir. Kramp sebepleri tespit edildiğinde sebebi azaltmaya yönelik bir beslenme düzeni oluşturursanız spazm ve ağrılarınız büyük ölçüde azalır. Kalsiyum eksikliğiniz varsa süt ve süt ürünleri tüketebilirsiniz. Potasyum eksikliğinde ise muz, domates, ıspanak, marul, erik, avokado gibi potasyum açısından zengin besinlerin tüketimini artırabilirsiniz. Krampın bir diğer sebebi olan magnezyum eksikliğine sahipseniz dengelemek için ıspanak gibi yeşil yapraklı sebzeler, patlıcan ve soya fasulyesi gibi besinleri tüketebilirsiniz. D vitamini eksikliğiniz varsa güneşte daha fazla zaman geçirebilir veya doktorunuzun tavsiye ettiği vitamin takviyelerine yönelebilirsiniz. Gebelik döneminde yaşanan spazmlar için hekim kontrolünde hamile yogası önerilebilir. Evde yapacağınız küçük egzersizler, açık havada yürüyüş yapmak da kramp ve ağrılara iyi gelebilir.

Kramp ishal yapar mı? sorusu da sık sorulanlar arasında yer alır. Kramp tek başına ishal nedeni olmamaktadır ancak bağırsak enfeksiyonları ishal, baş ağrısı ve mideye saplanan kramplar ile ortaya çıkar.

Krap zararlı mıdır?, uzun süren kramplar tehlikeli midir? gibi sorulara kısa bir bilgilendirme yazısı yazmak istedim. Saygılarımı iletiyorum.