El Bileğini Nasıl Dinlendiririz?

Günlük hayatımızda dikkatsizlikler kazalara sebep olabiliyor, sakatlıklarla karşı karşıya kalabiliyoruz. Böyle durumlarda, sebebi ne olursa olsun vücudumuzun yardıma ihtiyacı oluyor. El bileğinde bükme, incinme, ellerle ağırlık kaldırma gibi zorlayıcı, siniri sıkıştıran faaliyetlerin etkilerini azaltmak, bilek travmaları, bilek çevresinde oluşan aşınmaları, tendon zedelenmelerini, travma sonrası oluşan ağrıları azaltmak için tasarlanmış yardımcı cihazlara atel denilmektedir. El bilekliğine ortez, splint veya atel gibi farklı isimler verilmektedir.

İstirahat veya hareketsizlik bazı şikayetleri azaltmanın ve tedavi etmenin yöntemi olabilir. Bu hareketsizliği kendi kendimize sağlayamadığımız durumlarda atel bize yardımcı olmaktadır. El bilek atelinin kişinin rahatsızlığı ve şikayetlere göre çeşitli modelleri bulunmaktadır. Yemek yeme, eşyaları toplama, ağırlık kaldırma gibi ellerimizi kullandığımız günlük aktiviteleri eskisi kadar rahat yapamayabiliriz. El bilek ateli, elin ve bileğin stabilizasyonunu sağlayarak bu durumu çözmemize yardımcı olur. El bileği ateli, bileği hareketsiz tutarak bilek çevresinde oluşan ağrıların azalmasına, iyileşme süresinin hızlanmasına yardımcı olmaktadır.

Kalitesi yüksek olan, hava geçiren malzemelerden üretilen el bilek atelleri, kullanan kişinin bileğini terletmez ve yaşam kalitesini artırır. El bilek atelinin kullanımı oldukça kolaydır; atelin bantları açılır, el bilekliğin içine yerleştirilir, bilek ve bileklik arasında boşluk kalmamasına dikkat edilmelidir, başparmak kısmı doğru yerleştirildikten sonra, cırt cırtlı bantlar kapatılır. Çok fazla sıkmak kan dolaşımını etkileyebileceği için cırt cırtlı bantların çok sıkılmaması gerekir. Uzmanlar, kişinin rahatsızlığına göre kullanım süresini belirler.

Başparmak tespit ateli, De Quervain Sendromu, başparmak stabilizasyonu ve ligament gibi sorunlarda başparmağı desteklemek amacıyla kullanılan ateldir. Başparmağınızın arkası boyunca doğrudan iki tendon üzerinde oluşan ağrı, baş parmağın dibinde şişlik, başparmağınızı hareket ettirmek, özellikle bir şeyi sıkıştırmaya veya tutmaya çalıştığınızda, zor ve acı verici olmaya başladıysa başparmak tespit ateli kullanılmalıdır.

Median sinir bileğinizden geçtiğinde, karpal tünelden geçer (kemik ve bağdan oluşan dar bir yoldur). Bileğinizde şişme varsa, karpal tünel sıkılır ve semptomlara neden olan medyan siniri sıkar. Bu durumda beraberinde ağrı, karıncalanma veya uyuşukluğa sebebiyet verir.

Ciddi karpal tünel sendromu vakalarına ameliyat gerekebilir. Erken teşhis durumunda bileklik ve ağrı kesiciler, fizik tedavi ajanları, egzersizler seçenekler arasındadır. Bilek ateli ve başparmakta bulunan alüminyum çubuk levha sayesinde, elbileğinin ve başparmağın stabilizasyonu sağlanmaktadır.

Başparmak desteksiz el bileği ateli, el bileğini destekleyen ve stabilizasyonunu sağlayan, el bileği zorlanmaları, karpal tünel sendromu durumlarında, alçı sonrası alt uç kırıklarında, tenosinovit ve instabiliteler gibi durumlarda başparmağı sabitlemeyen ve hareketine imkan tanıyan el bilek atelidir. Uzun el bilek ateli ise insan anatomik yapısına uygun şekilde imal edilen ve metal çubukla el bileğini destekleyen ortezdir.

El bilekliği bandajı ise, el bilek yaralanmaları, hafif instabilite, spor sırasında koruma durumlarında, travma ve burkulmalarda bileğe ısı vermenin yanı sıra koruma da sağlar. Neopren kumaştan üretilmiştir, vücut ısısını koruyarak ve kan dolaşımını sağlayarak; beraberinde iyileşme sürecini hızlandırır. Standart bir üründür ve bedensizdir, el bileğini komple sarar.

El – el bileği ortezlerini; romatizmal hastalıklar, sinir sıkışması (karpal tünel sendromu), tendinitler, tendon yaralanmaları, el bileği zedelenmeleri, felç-inme için tedavinin bir parçası olarak kullanmak gerekebilir. Bazı bilekliklerin kişiye özel üretilmesi gerekir. Bu durumda ölçü alınarak kişiye göre bileklik imal edilir. Diğer durumlarda ise önceden üretilmiş hazır modellerden kişiye uygun boyuttaki seçilerek kullanılmaya başlanabilir. İstirahat atelleri ortez-protez uzmanları tarafından termoplastik malzeme ve velkro bantlar kullanılarak kişiye özel üretilebilir. Kavrama kuvvetini arttırırken, hareketleri ve esnekliği kısıtlar.

Bileklik takılan süre boyunca cildinizi kızarıklık ve hassasiyet açısından düzenli olarak kontrol edilmelidir. Bu tür belirtiler atelin yapıldığı malzemeye karşı allerjiden oluşabilir. Diğer olası nedenler atelin bileğe tam oturmamasına bağlı sürtünme veya çok sıkması yüzünden cildin zedelenmesidir. Bileklik takılmasına bağlı ciltte kızarıklık veya parmaklarda uyuşma olmuşsa kullanım sonlandırılmalıdır.

El bilekliği günün tamamında kullanılmamalıdır yoksa eklemlerin tutukluğu artabilir. Kullanım amacına bağlı olarak bileklik istirahat veya çalışma zamanı takılır, diğer zamanlar çıkarılır. Bileklik çıkarıldıktan sonra el bileği ve parmakları esnetecek egzersizler yapılmalıdır. Bilekliğin temizliği için ılık, sabunlu su kullanılmalıdır. Kurutmak için havlu kullanılmalıdır, güneşte veya bir ısıtıcı önünde bırakılmamalıdır.

Uzm. Fzt. Özden CERTEL