Güçlü Kemik Yapısı İçin İhtiyacınız Olan Vitamin – Mineraller ve Yürüyüş

Ağrısız ve hareketli bir yaşam sürebilmek  için  sağlam kas ve iskelet sistemine sahip olmamız gerekiyor. İskelet sisteminin ana unsurunu vücudunuzdaki kemikler oluşturuyor. Kemikler, yapım ve yıkım döngülerinin organize bir biçimde devam etmesiyle canlılığını sürdürüyor. Bu ögelerden herhangi birinin eksikliğinde kemik yapısında zayıflama ile başlayan ve hareketsizlik ile sonuçlanan bir sürecin karşımıza çıkması kaçınılmaz oluyor. İhtiyacınız olan vitaminlere ve minerallere kolayca ulaşabilir olmamız bu durumu yavaşlatıp, durdurabiliyor.

Örneğin, diz eklemindeki kıkırdak yapıların yaşla birlikte yıpranarak bozulmasına diz kireçlenmesi denir. Kireçlenmenin seviyesine göre farklı tedavi prosedürlerinin uygulandığı diz kireçlenmesinde geriye döndürebilecek bir tedavi yöntemi yoktur. Bu yüzden henüz hafif seviyelerdeyken önlem almak en doğrusudur ki diz proteze gitmesin.

Diz kireçlenmesini yavaşlatmak ya da tamamen durdurmak için birtakım önlemler alabiliriz. Diz çevresindeki kasların güçlendirilmesi, egzersiz, dinlenme, fizik tedavi desteği ya da ilaç tedavisi ameliyatsız tedavi yöntemleri arasındadır. Bu yöntemler hem ağrı gibi şikayetlerin azaltılmasına hem de kireçlenme hızının durdurulmasına yöneliktir. Bir de vitamin ve minerallerin desteğini alabiliriz.

D vitamini en fazla güneş ışınlarında bulunur. Güneş ışınlarından cildinize aldığınız aktif olmayan formdaki D vitamini, sırasıyla karaciğerde ve böbrekte bir dizi işlemden geçerek kullanıma hazır hale gelir. Aktif formdaki D vitamini kemik yapımında görev alan hücrelere ulaşır ve bu hücreleri uyarıcı etkisiyle kemik kütlesini ve dayanıklılığını doruk noktaya taşır.

Kalsiyum ve fosfor ise vücutta en fazla bulunan mineraller arasındadır. Fosfor ve kalsiyum kemik dokuda birleşerek kristal bir yapı halini alır. Kemik, temel özelliği olan sağlamlığı ve gücü bu kristal yapı sayesinde kazanır. Kalsiyum, kemiği oluşturan kollajen liflerinin yapısına da katılır. Çapraz bağlarla bağlanan kollajen lifler, kemiklerin dayanıklılığını arttırır. Kalsiyum ve D vitamini birlikte kemik erimesine karşı koruyucu bir görev üstlenir.

Çinko, bağışıklık sistemini destekleyen antioksidan içerikli minerallerin başında gelir. Hem kas ve kemik yapısına olumlu katkısı hem de antioksidan özelliği sayesinde kemiklerin direncini arttırır.

Yağda çözünen ve vücutta depolanabilen vitaminlerden biri olan A vitamini, kemik dokusunun gelişiminde görev alır. A vitamini eksikliği kemiklerde hassaslaşmaya ve kırılganlık artışına yol açar. Kemik metabolizması için gerekli A vitaminini ve Omega-3’ü takviye gıdalar ya da sofranızdaki yiyecekler aracılığıyla vücudunuz için temin edebilirsiniz.

K vitamini esas olarak bağırsaklarda sentezlenen ve kanın pıhtılaşmasında görev alan hücreler için elzem olan bir vitamin olarak bilinse de, kemik yapımını uyaran hücreleri destekleyerek kemiklerin korunmasına katkıda bulunur. Yapılan araştırmalar, vücudunda yeterli düzeyde K vitamini bulunan kişilerde kemik erimesine ve kemik kırıklarına daha az rastlandığını göstermektedir.

B vitaminleri B1, B2, B5, B6 ve B12 başta olmak üzere birçok alt tip içerir. Tüm bu alt tiplerin eksikliğinde kanda artan bazı maddeler kemik dokusunda tahribat yaratarak kemik erimesine neden olabilir.

C vitamini antioksidan özelliğinin yanı sıra bağ dokusunun gelişimde görev alarak kemik gelişimini de destekler.

İyot, tiroit hormonlarının yapı taşını oluşturur. İyot eksikliğinde tiroit hormonlarının sentezinde meydana gelen yetersizliklere bağlı olarak kemiklerde zayıflama baş gösterir. Magnezyum ve potasyum da kemik dokusunun yapımında görev alarak kemiklere sağlamlık kazandırır. İyot içeren gıdaların başında deniz ürünleri gelirken; magnezyum, flor ve potasyum ise yeşil yapraklı sebzeler ile et ürünlerinde bulunmaktadır. Flor ise başlıca dişlerin gelişimi için elzem olmakla birlikte bütün kemiklerin yapısında yer almaktadır.

Yürüyüş yapmak çevre kasların güçlenmesi için önemlidir. Kireçlenmesi olan kişilere hafif ve kısa mesafeli yürüyüşler yapmalarını öneriyoruz. Yürüyüş esnasında “ağrı” sizin için alarm niteliğinde olmalıdır. Ağrı duyduğunuz an yürüyüşü sonlandırmalısınız. Aşırı yürüyüş dışında, merdiven inip çıkmayı da diz kireçlenmesi hastalarına önermeyiz. Zaten kireçlenmesi olan bir hastaya merdiven inip çıkmak zor gelecektir. Dizleri çok fazla bükmek, çömelerek oturmak da zararlıdır. Sağlam ve güçlü kemiklerin size getireceği hareket özgürlüğü sayesinde hayatın keyifli yaşanırlığını artırmak sizin elinizde. Bol egzersizli günler diliyorum.

Uzm. Fzt. Özden CERTEL